Enschede’s Vrije Toneel begint een jongerenafdeling, EVTwee genaamd. Forse subsidies maken het mogelijk hierbij internationaal samen te werken. Maar ook jong en oud vinden elkaar.
Op 24 oktober 2008 speelt EVTwee – de jongerenafdeling van Enschede’s Vrije Toneel – Love Kills, een bewerking van Het bos van dode liefjes van Anouk Saleming. De jongeren maken de voorstelling samen met de Duitse toneelgroep Theater Strahl en voeren de voorstelling zowel in Enschede als in Berlijn op. “De omlijsting (decor, vervoer, begeleiding van de reis, vertalingen) werd door leden van EVT verzorgd. Beide voorstellingen waren een groot succes en trokken volle zalen.”(1)
Volgens de monitor Amateurkunst 2009 doet 52% van de Nederlanders aan actieve kunstbeoefening: beeldende kunst, zang, muziek, dans, theater, schrijven en nieuwe media. Theater staat met 6% duidelijk onderaan. Een kwart van de amateurs is aangesloten bij een club of vereniging. Bijna een derde is ouder dan 50 en dat zal in de toekomst alleen maar toenemen.(2)
De leden van EVT zijn heel trouw, maar ook zij worden ouder. In 2004 doet “Denise het voorstel binnen EVT jongeren de mogelijkheid te bieden een voorstelling te maken, hetzij afzonderlijk, hetzij samen met ons.”(3) Er wordt een plan ontwikkeld in samenspraak met het bestuur dat inspeelt op het feit dat er in Enschede weinig mogelijkheden voor jongeren zijn om toneel te (leren) spelen. “De jongeren werken bij EVT aan eigen producties, maar het is natuurlijk mogelijk dat over en weer wordt uitgewisseld. … Er komt een eigen naam voor de groep, die wel afgeleid is van EVT, zoals vrijbuiters, vrijdag, vrij, vrijaf, etc.”(4) Er wordt besloten voor EVTwee. “Wel moet er voor worden gewaakt dat binnen EVT twee afzonderlijke groepen ontstaan. EVT blijft één vereniging”.(5)
Het oorspronkelijke idee om, net als EVT, wekelijks te repeteren blijkt niet goed te werken. Het lukt wel als gekozen wordt voor een intensieve repetitieperiode met weekenden en een week in de zomervakantie aan de hand van een vooraf gekozen stuk. “Er wordt veel werk verzet, de muzikale en danstalenten van een aantal spelers worden geïntegreerd in het stuk.”(6) Oudere EVT-spelers verlenen hand- en spandiensten. EVTwee speelt met acht jongeren haar eerste stuk: Het huis van mijn leven van Suzanne van Lohuizen. “EVTwee steekt al bij haar eerste optreden nadrukkelijk de moeder naar de kroon. … Uit alles bleek dat deze jonge mensen zich uitstekend hadden geprepareerd op de essentie van het stuk. De nieuwe theatergroep is beslist een aanwinst voor met name deze leeftijdscategorie.” (7) EVT concludeert zelf: “Wij denken dat het gebruik van de bestaande structuur van EVT en de ervaring van EVT met theaterproducties daaraan heeft bijgedragen.”(8)
In 2008 wordt een tweede productie gerealiseerd in samenwerking met theatergroep Strahl uit Berlijn. Na het internationale succes volgt een nog ambitieuzer plan in 2010. Jongeren uit Enschede, Berlijn en Daugavpils (Letland) worden bijeen gebracht om het zelfgeschreven stuk Macht op te voeren, geïnspireerd op De Vogels van Aristophanes. “Het was heel knap van deze 30 jongeren, dat ze na workshops en voorstellingen (en lange reizen) in Berlijn en Daugavpils de concentratie opbrachten om ook in Enschede nog een avond het publiek te vermaken. Alle hulde ook voor de beide regisseurs, Marike Vijver en Denise de Jong van Lier. De culturele verschillen tussen de drie landen kwamen mooi over het voetlicht en het feest vormde een dolle afsluiting van een geslaagd project.”(9)
Voor deze projecten worden grote subsidies binnen gehaald van de gemeente Enschede, het Prins Bernard Cultuurfonds en de Europese Unie. Denise: “Voor EVT ook wel spannend, want een risico… Wat als er iets fout gaat en we kosten wel maken maar vanwege proceduredingen het grote bedrag moeten terugbetalen? Is natuurlijk allemaal goed gekomen!”
In 2012 wordt een nieuwe productie gemaakt: Wat is liefde… jonguh! “De productie was helemaal nieuw in het combineren van oud en jong, maar ook nogal ongewoon voor EVT aangezien het stuk ontsproot aan improvisaties in bewegingstheater.”(10) Er blijven plannen komen om een nieuwe productie te realiseren met de jongerengroep. Een enkeling speelt ook nog mee in een productie van EVT, zoals Welkom in het bos. In 2015 wordt na tien jaar echter besloten voorlopig van een jongerenproductie af te zien.(11)
Volgende keer: Er ontstaat synergie als Enschede’s Vrije Toneel samen met professionele muzikanten twee stukken van de Enschedese schrijver Bert de Haan opvoert. Met een religieus tintje?
Referenties
(1) Jaarverslag EVT 2009
(2) Amateurkunst: De feiten: Monitor amateurkunst in Nederland 2009. https://lkca.nl/wp-content/uploads/2020/02/ak_2009_amateurkunst_de_feiten.pdf
(3) ALV EVT, 21 april 2004
(4) Concept EVT-jongerenafdeling, 2005
(5) ALV EVT, 27 april 2005
(6) Jaarverslag EVT 2007
(7) Tubantia, 2 oktober 2006
(8) Jaarverslag EVT 2010
(9) ALV EVT, 2011
(10) Jaarverslag EVT 2012
(11) Jaarverslag EVT 2015